vrijdag 21 januari 2011

Alternatieve vertaalwedstrijd

Door Mariëtte van Drunen

Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft, in het kader van de campagne Nederland Vertaalt, een vertaalwedstrijd uitgeschreven om mensen erop te wijzen hoe belangrijk goede vertalingen zijn. Omdat het Spaans ontbrak in het lijstje van brontalen, hebben twee van de winnaars van de Nederlands Letterenfonds Prijzen voor de vertaler als cultureel bemiddelaar van dit jaar, Mariolein Sabarte Belacortu en Diego Puls, een alternatieve vertaalwedstrijd voor vertalers Spaans georganiseerd.

Deelnemers mogen een gedicht of een liedtekst vertalen uit of in het Spaans. Het is toegestaan om één of beide teksten te vertalen, en om meerdere vertalingen van dezelfde tekst in te sturen. Net als bij de vertaalwedstrijd van het Prins Bernhard Cultuurfonds, worden de inzendingen beoordeeld door twee deskundige jury's. De prijs voor de twee winnaars: boekenbonnen ter waarde van € 150. Inzenden is mogelijk tot 31 januari 2011 (tien dagen na de officiële vertaalwedstrijd).


Meer informatie over de wedstrijd vindt u op de website van Diego Puls.

Andere interessante links: Nederland Vertaalt van het Prins Bernhard Cultuurfonds en het persbericht over de prijzen van het Nederlands Letterenfonds.

Workshop beëdigde vertalingen en opfriscursus Nederlands

Door Mariëlle van Benthum

Op zaterdag 5 maart leidt Teamwork een workshop beëdigde vertalingen en een opfriscursus Nederlands voor anderstaligen. Beide activiteiten duren één dagdeel. U kunt aan één of beide bijeenkomsten deelnemen.

Tijdens de workshop over beëdigde vertalingen vertelt Tony Parr u over de gevolgen van de Wet Beëdigde Tolken en Vertalers, die sinds 1 januari 2009 geldt. Weet u wat de juridische gevolgen zijn van het teken van  een beëdigingclausule? Moet een beëdigde vertaling letterlijker worden vertaald dan een 'gewone' vertaling? Deze en andere historische, juridische, ethische, praktische en vertaalkundige aspecten van beëdigde vertalingen komen aan bod.

Bij de opfriscursus toetst Marcel Lemmens uw Nederlands via een 'instap-test- aan het begin van de bijeenkomst.  Daarna worden tien onderwerpen besproken die voor veel anderstaligen lastig zijn. Denk  bijvoorbeeld aan het gebruik van de lidwoorden 'de' of 'het', de woordvolgorde van het Nederlands en het  gebruik van 'er'. Ter afsluiting krijgt u een 'eindtoets' waarmee u test wat u aan kennis heeft gewonnen.

U kunt de cursus bijwonen in Regardz Eenhoorn in Amersfoort. Voor beide bijeenkomsten zijn PE-punten aangevraagd. Voor meer informatie en online inschrijven kunt u terecht op: http://www.teamwork-vertaalworkshops.nl/.

Bruggen slaan in 2011

Door Mariëlle van Benthum

Tweeduizendelf is al een paar weken oud. Namens de redactie van Vertalersnieuws wil ik u een gezond en goed jaar wensen. Niet alleen gezond van lichaam en geest, maar ook in economische zin.

Met nieuwe technische ontwikkelingen die elkaar in rap tempo opvolgen, kunnen we steeds gemakkelijker met meer mensen in contact komen. Ik herinner me goed hoe ik en andere studenten op onze knieën zaten in de bibliotheek van de Vertalersopleiding van Maastricht, op zoek naar die ene term die in een bepaalde context moest worden gebruikt. Na mijn afstuderen ben ik nog eens afgereisd naar de bibliotheek van het Maritiem Museum in Rotterdam op zoek naar terminologie voor een opdracht over scheepvaart.

Gelukkig hebben we nu via internet toegang tot meer werken dan we ooit zullen lezen. Een zoektocht naar terminologie over welk onderwerp en in welke taal dan ook, begint 'gewoon' aan je bureau. En daar kun je de hele zoektocht blijven zitten. Kom je er niet uit of twijfel je nog over een term, dan kun je gemakkelijk een deskundige vinden die je verder kan helpen. En ook daarvoor hoef je de deur niet meer uit. Een oproep via sociale media levert doorgaans snel goede reacties op. Reacties die ervoor kunnen zorgen dat een vertaling veel beter wordt en ook nog sneller klaar is. En dan is er weer een brug geslagen tussen de inhoudelijke deskundige en de vertaler, en naar een groep mensen die de doeltaal machtig is.

Ik ben erg benieuwd op wat voor nieuwe ontwikkelingen we dit jaar worden getrakteerd. Het wordt een mooi jaar met allerlei nieuwe kansen. En met een economie die aan het herstellen is. We verheugen ons erop u ook in 2011 te voorzien van wetenswaardigheden waarmee u uw voordeel kunt doen. En natuurlijk komen we soms achter ons bureau vandaan. Bijvoorbeeld om gewoon 'ouderwets' naar het land te gaan waar onze doeltalen worden gesproken. Zo zit een van onze redactieleden nu op een Spaans eiland. Moet ik later dit jaar ook maar eens gaan doen.

Else Otten Übersetzerpreis 2010

Bewerkt persbericht van het Nederlands Letterenfonds d.d. 5-1-2011

Op 14 januari 2011 heeft Andreas Ecke voor zijn Duitse vertaling van de roman Boven is het stil van Gerbrand Bakker de Else Otten Übersetzerpreis 2010 ontvangen uit handen van Bakker zelf. Deze prijs bekroont de beste vertaling van een Nederlandstalig boek in het Duits.

De jury prijst Andreas Ecke voor de buitengewoon knappe wijze waarop hij de laconieke, droogkomische dialogen van Bakker in het Duits dezelfde uitdrukking geeft. Bakkers roman geniet internationaal veel belangstelling: ook in Frankrijk en het Engelse taalgebied won deze roman prijzen.

Ecke studeerde germanistiek, neerlandistiek en muziekwetenschappen en werkte ook als boekhandelaar. Hij woont in Bonn. Eerder vertaalde hij samen met Gregor Seferens non-fictieboeken als De herschepping van de wereld van Floris Cohen en In Europa van Geert Mak, en als solovertaler romans van onder anderen Otto de Kat , P.F. Thomése, Rascha Peper en Henk van Woerden.

De tweejaarlijkse Else Otten Übersetzerpreis (ter waarde van 5200 euro) is een initiatief van het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds (NLPVF) en het Literarisches Colloquium Berlin (LCB), gefinancierd door het Nederlands Letterenfonds en het Vlaams Fonds voor de Letteren (VFL).

De Else Otten Übersetzerpreis is voor de zesde keer uitgereikt en de jury (bestaande uit vertalers Hanni Ehlers en Waltraud Hüsmert, professor Heinz Eickmans en criticus Hermann Wallmann) heeft een keuze gemaakt uit 119 nieuwe vertalingen, vertaald door vijftig verschillende vertalers: een ruim aanbod dat een idee geeft hoe groot het Nederlandstalige aandeel in de markt van vertaalde literatuur in Duitsland is.

Bron: het originele persbericht

Auteursrecht voor vertalers: een paar interessante weetjes

Door Mariëtte van Drunen

Auteursrecht is ingewikkelde materie. Ik pretendeer dan ook niet dat ik er veel over weet, maar een paar dingen die ik ben tegengekomen, zijn denk ik ook zonder diepgaande achtergrondkennis ten minste het vermelden waard. Een paar weetjes:

* Volgens de Kamer van Koophandel moet een tekst aan twee vereisten voldoen om in aanmerking te komen voor auteursrecht:
  • "het werk moet origineel zijn (de hand van de maker moet herkenbaar zijn)
  • het werk moet zintuiglijk waarneembaar zijn (dus te zien, lezen of horen)." 
* In de algemene voorwaarden van het Nederlands Genootschap voor Tolken en Vertalers, NGTV, is vastgelegd dat het auteursrecht over geleverde vertalingen en andere teksten bij de vertaler blijft (geldt uiteraard alleen voor vertalers die deze voorwaarden gebruiken). Het volgende punt is wel een belangrijke kanttekening bij het auteursrecht op vertalingen.

* Hoewel een vertaling zelf auteursrechtelijk beschermd kan zijn, is deze volgens Stichting literaire rechten auteurs (Lira) ook een verveelvoudiging van het origineel. En daarom moet de vertaler toestemming krijgen van de auteur van het origineel om de vertaling te mogen verspreiden. Dit kun je zelf regelen, maar in het geval van literaire vertalingen doet de uitgever dat meestal.

* Het auteursrecht bepaalt niet alleen wie een werk mag openbaar maken en vermenigvuldigen, maar beschermt de auteur ook tegen verminking van zijn werk, aldus de Kamer van Koophandel. Op deze manier is de auteur (of vertaler) enigszins beschermd tegen reputatieschade.

* Juriste Wilma van de Meerakker van LegalTech, specialist op het gebied van auteursrecht, schrijft dat je ook op tweets, berichten die je op twitter plaatst, auteursrecht kunt hebben. Hiervoor moeten de tweets aan de basisvoorwaarden voor auteursrecht voldoen, dus moeten ze origineel en oorspronkelijk zijn. Let wel op: iedereen die zich bij twitter aanmeldt, geeft het bedrijf middels instemming met de voorwaarden toestemming om zijn/haar tweets toegankelijk te maken en te verspreiden.

PS Reageert u a.u.b. gerust als u denkt dat de informatie in dit artikel niet juist is of aanvulling behoeft. Zoals gezegd ben ik geen expert op het gebied van auteursrecht, dus ben ik blij met correcties van hen die dat wel zijn.Meer informatie: