De voor- en nadelen van een tweetalige opvoeding

Door Eva Schwarzberg

Het is wetenschappelijk aangetoond dat een tweetalige opvoeding veel voordelen voor een kind oplevert. Bij een normale ontwikkeling kan een kind gemakkelijk minstens twee talen tijdens de jeugd leren. Wat zijn de voor- en nadelen en hoe pak je een tweetalige opvoeding aan? Op 1 juni geven onderzoeksters van het Utrechtse Instituut voor Linguïstiek een workshop over dit onderwerp.

Wat zijn de voordelen van een tweetalige opvoeding?

• De communicatie met familie in het buitenland verloopt beter;
• Wanneer het kind met bijv. de Engelse of Franse taal opgroeit, heeft het een studievoorsprong op de middelbare school;
• Tweetalige opvoeding zorgt voor een verhoogde hersencapaciteit;
• Het is bewezen dat hoe meer talen je leert, hoe beter je je moedertaal gaat spreken omdat je beter verbanden kunt leggen en meer taalinzicht ontwikkelt;
• Op jonge leeftijd leren kinderen gemakkelijker een nieuwe taal dan wanneer ze tieners zijn. De taalgevoeligheid neemt vanaf het zevende jaar geleidelijk af en daarna wordt het dan ook veel moeilijker om een ander accent aan te leren. Daarom is het dus aan te bevelen om vroeg te beginnen met het aanleren van een tweede taal.

Hoe voed je een kind tweetalig op?

1. Via de OPOL-methode: One Parent, One Language. Beide ouders spreken in een verschillende taal, hun moedertaal, tegen het kind.

Voordelen

• De kans is kleiner dat het kind de talen door elkaar gaat halen.
• Veel duidelijkheid voor het kind.

Nadelen

• De ouders moeten beide talen beheersen zodat de communicatie binnen het gezin goed verloopt.
• Deze methode levert soms lastige situaties voor het kind op. Welke taal moet het kind nu spreken wanneer er een gesprek met beide ouders gevoerd wordt?

2. Via de ML@H–methode: Minority language at home. De ouders spreken thuis een andere taal dan de omgeving.

Voordelen

• Deze methode is vooral praktisch wanneer ten minste een van de ouders de Nederlandse taal niet vloeiend spreekt. Het kind leert de Nederlandse taal op school en een andere taal thuis.
• Omdat je je kind op deze manier één taal aanleert (de Nederlandse taal wordt op school aangeleerd), kun je alle aandacht op die taal richten.

Nadelen

• Beide ouders moeten de gekozen taal op moedertaalniveau beheersen, omdat het kind de taal anders niet goed aanleert.
• Je zult duidelijke regels moeten opstellen over wanneer welke taal wordt gesproken. Want het is in vele situaties natuurlijk gewenst en gepast dat er gewoon Nederlands wordt gesproken, zoals in het openbaar, wanneer er iemand komt spelen bij je kind, etc.!

Waarom zou je een kind niet tweetalig opvoeden?

• Het wordt afgeraden om je kind op te voeden met een tweede taal die niet goed wordt beheerst door een van de ouders. Hierdoor zal het kind de taal ook niet vloeiend leren spreken en dit kan er zelfs toe leiden dat het kind zijn eigen moedertaal uiteindelijk minder goed zal beheersen.

• Het is ook geen verstandig idee om als alleenstaande ouder je kind tweetalig op te voeden, omdat de kans bestaat dat het kind de talen door elkaar gaat spreken.

Mijn eigen vragen

Bovenstaande informatie heb ik op het internet gevonden. Maar is deze informatie correct en wat zijn de nieuwste inzichten? Als ouder van twee kinderen die wij tweetalig (Nederlands en Deens) opvoeden, ben ik hier benieuwd naar. Ook heb ik diverse vragen: “Vertalen” tweetalige kinderen? Op welke leeftijd gaan kinderen beide talen actief en afzonderlijk van elkaar gebruiken? Moet je iets doen of laten als je kind leert lezen en schrijven?

Workshop over tweetaligheid en tweetalige kinderen

Er is de laatste jaren veel onderzoek gedaan naar een tweetalige opvoeding. Tijdens het eerste deel van deze workshop van het Utrechtse Instituut voor Linguïstiek worden enkele van de bevindingen van de onderzoeksters Sharon Unsworth, Manuela Pinto en Ivana Brasileiro toegelicht. In het tweede deel wordt een aantal specifieke vragen en stellingen in kleinere groepen besproken.

Praktische informatie

Deze avondworkshop vindt op 1 juni a.s. plaats in Utrecht en is bedoeld voor ouders, opvoeders, expats, taaltherapeuten en iedereen die geïnteresseerd is in tweetaligheid en tweetalige kinderen. De workshop wordt in het Engels gegeven. Deelname is gratis, maar het aantal plaatsen is beperkt. Aanmeldingen verlopen via de website van de workshop.

Ik heb me inmiddels aangemeld en ik ben zeer benieuwd naar de informatie van de onderzoeksters en praktijkervaringen van de andere deelnemers.

Bronnen: Workshop tweetaligheid van het Utrechtse Instituut voor Linguïstiek, Leerwiki over tweetalige opvoeding, Wikipedia over meertaligheid