Verder-talen: van idee naar vertaalde webwinkel

Speciale gast-auteur: de klant van een vertaler

Door Christa de Wit, Fashion designer bij Chairmelotte, Wheelchair Couture

Vorig jaar hebben mijn zoon en ik een webwinkel opgezet in mode voor rolstoelgebruikers. Aangezien we ook over de grenzen hopen te gaan verkopen, hadden we ook een vertaling nodig in een taal die niet onze moedertaal is. In dit verslagje vertel ik u graag hoe we ons bedrijf hebben opgezet en welke uitdagingen de vertalingen van onze website zoal voor ons en onze vertaalster met zich meebracht.

Het idee: kleding voor rolstoelgebruikers

Vorig jaar ontstond het idee om een webwinkel te beginnen in aangepaste kleding voor rolstoelgebruikers. Er zijn slechts enkele bedrijven wereldwijd die kleding aanbieden die geschikt is om in een rolstoel te dragen. Het gaat dan in de eerst plaats om praktische oplossingen, zoals speciale regencapes, beenzakken, schootskleden en aangepaste lange broeken.

Bovendien zijn het veelal bedrijven die naast kleding ook andere artikelen aanbieden. Je kunt dan denken aan de rolstoelen zelf, aan orthesen en aan verpleeg- en verzorgartikelen. Daardoor kan het gebeuren dat je een rolstoelbruidsjapon ziet pal naast een afbeelding van incontinentiemateriaal. Het is natuurlijk praktisch wanneer je alles meteen bij de hand hebt, maar het zette ons aan het denken.

Wheelchair Couture

Wij willen ons bedrijf, Chairmelotte –Wheelchair Couture, in tegenstelling tot die aanbieders, specialiseren in rolstoelkleding die op de eerste plaats mode is, fashion. Natuurlijk met speciale extra’s en aanpassingen die het draagcomfort verhogen en praktisch in het gebruik zijn. En met een design dat helemaal afgestemd is op de zittende houding. Chique kleding met een zit-snit, representatief om in te solliciteren en prachtig om in te schitteren op een feest. Ofwel: wheelchair couture. Een online winkel met ‘aangepaste confectie’.

Op het wereldwijde web

Wij hadden het geluk dat online verkoop steeds normaler wordt èn dat steeds meer mensen een computer hebben èn dat mensen met een beperking veel op het wereldwijde web zitten. Voor mensen in een rolstoel is het immers heel moeilijk om een winkel binnen rollen om iets te kopen. Dus besloten we een webwinkel te beginnen.

Marktonderzoek

We deden veel navraag bij rolstoelgebruikers naar hun wensen, voorkeuren en stijlen. We richtten een website in om dit onderzoek online verder voort te zetten en om te achterhalen welke maten gebruikelijk zijn bij mensen die veel zitten. Met deze gegevens konden we een eigen maatvoeringssysteem ontwikkelen.

Voertaal: Engels

We hadden echter een probleem: de Nederlandse taal wordt maar in een klein deel van de wereld gesproken. Wilden we goed gevonden en begrepen worden en wilden we veel respons op het onderzoek, dan lag het erg voor de hand om de website in het Engels te vertalen. Maar ja, dat moet je wel kunnen.

We besloten naar een professional te stappen. Een vriendin met een uitstekend gevoel voor talen en ruime ervaring in technisch vertalen was bereid de vertaling te verzorgen. Met heel veel passie en plezier heeft zij alle technische termen en woorden uit het modevakjargon nageplozen om een correcte vertaling te kunnen leveren.

Samenwerking voor gevorderden

De samenwerking verliep erg goed: in het begin schreef ik uitsluitend in het Nederlands. Bij die teksten kreeg ik vragen over wat ik precies bedoeld had en ontving ik daarna Engelse vertalingen, met waar het nodig was een aantal varianten om uit te kiezen.

Naar mate ik meer materiaal voor handen had, leverde ik ook teksten aan die half Nederlands, half Engels waren. Dan kon ik stukjes ongeveer hergebruiken. Maar zo werkte het toch niet: wat op de ene plaats perfect paste, had een andere lading als je het inpaste op een andere plaats. Dan ontving ik er een aantal tekstvoorstellen bij, met daarbij uitgelegd dat elk voorstel net iets anders uitdrukte. Sommige woorden hadden een lichte uitstraling, anderen waren zakelijker, of juist speelser. Het luisterde nauw.

De ene vertaling is de andere niet

De vertaling leverde soms ook woordspelingen op die in een andere taal heel anders overkomen. Sitting pretty was er zo een. Weliswaar de letterlijke vertaling van ‘mooi zitten’, maar in het Engels een èchte uitdrukking, en wel eentje met een lichtelijk tuttig imago. “Nogal wat schoonheidssalons heten zo, en een groot bedrijf in van die gebloemde losse hoezen voor banken en stoelen waar Engelse huisvrouwen zo gek op zijn, een vintage tearoom, een winkel in stof met bloemetjesprints” , liet de vertaalster me weten. “En bij beschrijving van personen het gaat in 99% van de gevallen over een vrouw, dus voor mannenmode is sitting pretty ook niet bruikbaar. Als slogan is het voor Engelstaligen wel erg voor de hand liggend, alsof je te lui bent om wat originelers te bedenken zeg maar. Je kan er wel eens mee spelen in een stukje tekst of zo, maar niet als kreet. Helaas”.

Verder-talen

Als er iets is dat we iedereen aan kunnen raden: zoek een vertaler die met je meedenkt. Iemand die niet min of meer klakkeloos vertaalt wat jij geschreven hebt, maar iemand die je ook vraagt: “Wat wil je uitdrukken? Wat is je bedoeling?”

We waren enorm blij met onze vertaalster, omdat ze met ons meedacht op inhoud, ons suggesties deed en kritisch was op hoe ik het opgeschreven had. En dat ook nog met een dosis humor. Dan heb je de situatie dat je teksten niet alleen vertaald worden, maar dat het verder-talen wordt.

Je komt samen een hele sprong verder. Deze manier van samenwerken legt letterlijk een brug tussen (moeder)talen en landen. Een verbinding op woordniveau, met charme en humor. En dit succes nodigt uit om – als de online winkel werkelijk gaat lopen- ook nog andere talen toe te voegen.

Tot slot: als je een kijkje neemt in de online store (Chairmelotte.com) zie je meteen het eindresultaat: prachtig vertaalde teksten.