zaterdag 17 december 2011

OmegaT: vrije vertaalsoftware groeit op

Door Arno Peters en Mariëtte van Drunen

OmegaT is professionele open source-vertaalgeheugensoftware die bruikbaar is op meerdere platformen. Is deze software de moeite waard om eens te proberen?

De vertaalgeheugensoftware OmegaT is alweer sinds 2002 in ontwikkeling. De huidige projectleider, Didier Briel, brengt regelmatig nieuwe versies uit, die gepaard gaan met met een hele waslijst aan verbeteringen en functionele uitbreidingen. De broncode is beschikbaar onder een Open Source licentie, wat betekent dat u de software ook zelf mag aanpassen. In 10 jaar tijd is OmegaT uitgegroeid tot een volwaardig platform dat vertalers helpt om efficiënter te vertalen.

Flexibel
In tegenstelling tot een aantal andere vertaalgeheugenprogramma’s is OmegaT een op zichzelf staand programma. Dankzij de bestandsfilters hoeft de vertaler niet per se te beschikken over het programma waarmee de bronbestanden gemaakt zijn, zoals Word of PowerPoint. En omdat OmegaT in Java is geschreven, is de software bruikbaar met zowel Windows, Mac als Linux. Helaas kan OmegaT, net als Trados en Wordfast, geen plaatjes bewerken.

OmegaT ondersteunt sinds versie 2.5.0 standaard 27 bestandstypen, waaronder: (X)HTML, Microsoft Open XML (.docx, .xlsx, .pptx), OpenDocument (.odt, .ods, .odp), XLIFF, DocBook en PO. En na installatie van een speciale uitbreiding, genaamd Okapi Filters Plugin, ondersteunt het vertaalgeheugenprogramma ook Trados TagEditor TTX-bestanden, Wordfast Pro TXML-bestanden en InDesign IDML-bestanden.

Erg handige mogelijkheden
U kunt in OmegaT meerdere vertaalgeheugens en woordenlijsten gebruiken en woordenboeken installeren voor spellingcontrole. Als u samenwerkt met andere vertalers, kunt u de vertaalde segmenten voorzien van commentaar of zelfs van alternatieve vertalingen.

Overzichtelijk
De organisatie van vertaalprojecten binnen OmegaT is heel makkelijk: alles is te vinden in submappen onder de projectmap. Externe vertaalgeheugens komen in de submap tm, woordenlijsten in de submap glossaries en woordenboeken in de submap dictionaries. De bronbestanden moeten, eventueel in hun oorspronkelijke mappenstructuur, in de submap source staan. OmegaT zet de vertaalde bestanden vervolgens, met dezelfde mappenstructuur, in de submap target.

Hoe het werkt
OmegaT werkt met bestandsfilters. Eerst leest OmegaT het vertaalgeheugen van een project. Vervolgens kopieert OmegaT de inhoud van elk bronbestand naar een doelbestand. Tijdens deze kopieeractie filtert de software de inhoud op vertaalbare segmenten en vervangt OmegaT eerder vertaalde segmenten in de brontaal door de corresponderende vertalingen uit het vertaalgeheugen. OmegaT slaat de doelbestanden waar mogelijk in hetzelfde bestandsformaat op als het origineel. Wanneer u OmegaT opent, verschijnt overigens altijd de gids Snel Starten. Daarin kunt u snel de basisprincipes nalezen voor u aan de slag gaat.

Is OmegaT de moeite waard?
Ja, OmegaT is zeker de moeite van het proberen waard. Ik heb OmegaT al eens gebruikt en kon er toen heel snel mee aan de slag, bijna zonder de handleiding te lezen. Het is een eenvoudig te gebruiken programma en het biedt een breed scala aan mogelijkheden. Bovendien is het gratis en mag je het programma zelf op maat maken.

Praktische informatie
De documentatie van OmegaT is beschikbaar in 29 talen, waaronder het Nederlands. OmegaT is gratis te downloaden via www.omegat.org. De Okapi Filters Plugin waarmee u meer bestandsformaten kunt vertalen, vindt u op de website van Okapi Tools: www.opentag.com/okapi.

5 opmerkingen:

Tolk Amsterdam zei

Klinkt als goede software, is het betaalde software? Ik vraag me af in hoeverre software betrouwbaar is en of je de vertaalde teksten niet altijd dient na te kijken. Zeker als het gaat om bijvoorbeeld beeldspraak in een bepaalde taal, wordt dit niet altijd begrepen door software en vervolgens verkeerd vertaald.

MVD translations zei

Beste Tolk Amsterdam,

OmegaT is gratis vertaalgeheugensoftware. Het is geen vertaalsoftware, maar software waarmee u uw eigen vertalingen in een geheugen kunt opslaan voor efficiënt hergebruik. Net zoals bijvoorbeeld ook kan bij Trados en Wordfast. OmegaT maakt de vertaling dus niet voor u, maar toont u hoe u bepaalde zinnen eerder hebt vertaald.

Het is in OmegaT ook mogelijk vertaalgeheugens van anderen te gebruiken, wat erg handig kan zijn, maar inderdaad wel met de voetnoot dat u de vertalingen dan zeker extra goed moet nakijken, niet alleen op fouten, maar ook op stijl- en terminologieverschillen.

Er zijn allerlei soorten vertaalgeheugensoftware te vinden, dit is er één van, met de in het artikel vermelde voordelen.

Met vriendelijke groet,

Mariëtte van Drunen

Guido Leenders zei

We gebruiken sinds 2007 OmegaT. In het begin waren er nog wat kleine probleempjes om de vertaalgeheugens in TMX formaat onder versiebeheer met Subversion te krijgen, maar inmiddels loopt dat als een zonnetje.
Ik heb wel gemerkt dat de meeste vertalers nog weinig of geen ervaring hebben met programma's die het vertalen ondersteunen. Ik kan het echter erg aanraden; het aantal woorden per uur stijgt netjes. En dankzij de mogelijkheid om verklarende woordenlijsten toe te voegen kun je ook als relatieve leek sneller teksten in een bepaalde richting vertalen.
We vertalen onze software Invantive Vision er ondertussen in tien talen mee en zelfs Chinees en Arabisch lopen er netjes doorheen.

Ton zei

Eerst probeersel ziet er goed uit: ik zoek wat training voor medewerkers bij ons die dan beter met de software kunnn stoeien: bieden jullie die aan? Graag contact met ton.ammerlaan@han.nl

J Bijzeit zei

Invantive heeft inmiddels een Tutorial over computerondersteund vertalen met OmegaT gemaakt. Bekijk de video op het Invantive Youtube kanaal.